Organy Englera z XVIII w. były najbogatszym instrumentem ówczesnego Śląska, zarówno pod względem muzycznym, jak i estetycznym. Jednak pożar z 9 czerwca 1976 r., który strawił bazylikę pw. św. Elżbiety na stałe uciszył instrument. Z organów zachowały się nadpalone figury oraz ornamenty, które po latach okazało się przydatne przy identyfikacji materiału oraz niektórych cech stylistyki dekoracji.

W 2011 r. postanowiono jednak odbudować organy w bazylice św. Elżbiety. Jeden z najważniejszych muzycznych projektów we Wrocławiu właśnie dobiegł końca. Po 46 latach przerwy, instrument zabrzmi ponownie 27 stycznia 2022 r. Zagra na nim prof. Lorenzo Ghielmi, wybitny włoski organista.

Etapy odbudowy

Organy Michaela Englera nazywane były “głosem Śląska”. Ich budowa rozpoczęła się w 1750 r., a zakończył ją 11 lat później syn inicjatora – Gottlieb Benjamin Engler oraz zięć Gottlieb Ziegler. Wyposażone zostały w 54 głosy brzmiące oraz rejestr dzwonów i kotłów naturalnych.

Największy zachwyt wzbudzał złocony i polichromowany prospekt organów. Dekoracyjna elewacja ozdobiona była drewnianymi figurami aniołów i proroków Starego Testamentu. W latach 70. XX w. organy miały już 91 głosów i zajmowały powierzchnię około 115 mkw., a rozpiętość między filarami nawy głównej wynosiła 9,6 m.

Jednak piękną historię przerwał pożar, który 9 czerwca 1976 r. strawił bazylikę pw. św. Elżbiety. 

W 2011 r. podjęto decyzję o odbudowie słynnych organów. W 2017 r. ogłoszono pierwsze przetargi, a w 2018 r. wyłoniono konsorcjum, które miało wykonać rekonstrukcję. Pracę ruszyły w 2020 r., a nad samą inwestycją pracowało ponad 200 rzeźbiarzy, malarzy i stolarzy.

To przedsięwzięcie to największa po wojnie taka realizacja na świecie. Jej koszt to ponad 20 mln zł.

Wielkie zaprezentowanie organów Englera

27 stycznia 2022 r. po raz pierwszy zabrzmią odbudowane organy Englera. Na wydarzeniu instrument zostanie także poświęcony przez ks. abp. gen. bryg. dr Józefa Guzdeka (administrator apostolski Ordynariatu Polowego). Natomiast możliwości muzyczne organów zaprezentuje Lorenzo Ghielmi – włoski organista.

Wydarzenie będzie miało charakter zamknięty, a udział w nim wezmą osoby bezpośrednio zaangażowane w odbudowę instrumentu oraz parafianie wraz z przedstawicielami wojska oraz władz państwowych i samorządowych. Inauguracja będzie również transmitowana na żywo na stronie Urzędu Miasta Wrocław.

Inauguracja dla mieszkańców Wrocławia

28 stycznia 2022 r. odbędzie się koncert dedykowany dla mieszkańców Wrocławia. Wydarzenie rozpocznie się o godzinie 19:00 i potrwa 50 minut. Bilety na wydarzenie można odebrać już 22 stycznia w Domku Miedziorytnika (Kamieniczka Jaś, ul. św. Mikołaja 1, przy bazylice św. Elżbiety) w godz. 11.00-13.00.

Dodatkową atrakcją będzie występ artystyczny Oskara Podolskiego, który pomaluje kopię figury Aarona, która zdobi organy. Jest to część szerszego projektu, w którym ponad 30 artystów z całej Polski zinterpretuje odlew głowy Aarona według swojej wizji.

Prace zostaną zaprezentowane w Concordia Design Wrocław od 30 stycznia do 2 lutego w godz. 12.00-18.00. Wstęp wolny z zachowaniem zasad reżimu sanitarnego.