W ramach projektu “opracowanie zasad kontroli i zwalczania inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem pilotażowych działań i edukacją społeczną” we Wrocławiu prowadzone będą odłowy żółwi ozdobnych z terenu Fosy Miejskiej. Inicjatywa jest koordynowana przez Instytut Ochrony Przyrody PAN, a takie odłowy będą miały miejsce w kilku miejscach w Polsce. We Wrocławiu akcję prowadzą członkowie Towarzystwa Herpetologicznego NATRIX.

Finalnie, w ramach projektu, mają zostać wypracowane wytyczne dla gmin w zakresie humanitarnego i skutecznego sposobu usuwania obcych gatunków ze środowiska naturalnego.

Odłowy żółwi we Wrocławiu

Działania będą polegały na umieszczeniu w Fosie pułapek plażowiskowych. To w nie chwytane będą żółwie (głównie czerwonolice). W trosce o dobro tych zwierząt, po odłowieniu zostaną umieszczone w specjalnie przygotowanych dla nich azylów. Jak zaznaczają koordynatorzy akcji, żaden żółw nie zginie przy realizacji projektu.

Pomimo sentymentu, wrocławskie żółwie są zagrożeniem dla rodzimej przyrody oraz człowieka – zjadają populacje płazów, bezkręgowców i ryb. Są także źródłem licznych patogenów, które stanowią zagrożenie m.in. dla ptaków i ludzi. Poza terenami miejskimi wypierają też rzadkiego i zagrożonego żółwia błotnego, czyli jedyny naturalnie występujący polski gatunek.

Skąd wzięły się żółwie przy Fosie?

We Wrocławiu pierwsze żółwie czerwonolice zaobserwowano już w połowie lat dziewięćdziesiątych – najpierw w Fosie Miejskiej, a później także w parku Południowym, na Pilczycach czy w parku Szczytnickim. W latach 2008-2012 w Fosie Miejskiej zarejestrowano kilkadziesiąt żółwi ozdobnych. W 2019 roku Towarzystwa Herpetologicznego NATRIX prowadziło monitoring występowania żółwi we wrocławskiej Fosie.

Żółwie ozdobne trafiły tam głównie w wyniku niewiedzy właścicieli. Kupowane jako urocze, niewielkie żółwiki szybko urosły i zaczęły sprawiać coraz więcej problemów hodowlanych. Tym samym ich posiadacze “uwalniali” zwierzęta do Fosy. Jest to działanie nie tylko niezgodne z prawem, ale również niedobre dla przyrody i samych żółwi.

We Wrocławiu poza żółwiami żyje około 20 innych inwazyjnych gatunków roślin i zwierząt. To m.in. barszcz Sosnowskiego, nawłoć kanadyjska, jenot, norka amerykańska, rak pręgowany czy biedronka azjatycka. Podobnie jak żółwie ozdobne, wpływają negatywnie na lokalną przyrodę i środowisko.